فيستول مقعد
فيستول مقعد چيست؟
درباره فيستول مقعد بايد گفت كه فيستول مقعد در واقع يك كانال كوچك است از قسمت پايان روده و تا پوست نزديك مقعد ادامه دارد و باعث اتصال ۲ ارگان در بدن مي شود؛ و به شكل يك تونل كوچك باريك غير طبيعي در پايان روده راست است كه به سطح خارجي پوست باز مي‌شود قرار دارد.
براي توضيح بيشتر بايد بگوييم كه كانال مقعد در انتهاي مسير دستگاه گوارش و در حد فاصل دو دريچه‌ي حلقه مانند عضلاني قرار دارد كه اين دريچه ها را با نام دريچه‌ي داخلي و خارجي مقعد مشخص شده است. درباره جنس اين دريچه ها بايد گفت كه دريچه‌ي داخلي عضلات صاف تر و غير ارادي دارد و اما دريچه‌ي خارجي از عضلات اسكلتي و تحت كنترل ارادي تشكيل شده است؛ و وطيفه اين دو عضله حمايت از كانال مقعد است.
غدد مقعدي در واقع بين اين دو دريچه قرار گرفته است اين غدد ترشحات را به درون كانال مقعد تخليه مي‌كنند. به بيان خيلي ساده تر در روده بزرگ و در قسمت نزديك به خروج مدفوع (مقعد)، غده هايي وجود دارند كه اين غده ها درست مانند غده هاي عرق، باعث ترشح موادي هستند كه بسته به نوع موادي كه ترشح مي كنند، نقش بزرگي را در تامين سلامت كلي بدن دارند و از ان جايي كه ترشحات براي تخليه بايد وارد روده بزرگ بشوند دهانه ي اين غده ها به داخل روده باز مي شود.
اما بيشتر مواقع عفونت صورت ميگيرد كه علت اين امر مسدود شدن خروجي غدد است وقتي كه غدد مسدود شود و عفونت جمع شود باعث ايجاد فيستول مقعدي مي شود.
اين عفونت مي تواند تا سطح پوست هم نفود كند و بيشتر شود. معمولا فيستول در بيشتر كساني كه در ناحيه معقد زياد دچار ابسه و جوش هاي مقعدي مي شوند و بهبودي كاملي پيدا نكرده اند به وجود مي آيد. به جز گسترش يافتن عفونت حتي در بيشتر مواقع ترشحات مدفوعي هم از كانال بيرون مي ريزد و در سطح پوست ديده مي شود. آبسه مقعد باعث ترشح عفونت در كل بدن مي شود.
درباره محل قرار گيري فيستول در دريچه كانال و يا ساده و پيچيده بودن آن بايد بگوييم كه اين موارد به ۵ دسته تقسيم مي شوند:
- فيستول اكسترا اسفنكتريك (Extrasphincteric) : اين عارضه از قسمت راست روده بزرگ شروع و به سمت پايين ادامه دارد و از طريق عضله‌ي لواتور آني كف لگن به پوست اطراف مقعد باز مي‌شود. توجه داشته باشيد كه اين نوع فيستول در خطوط دندانه دار يعني كه قسمتي كه غدد مقعد هست به وجود مي‌آيد كه علل ايجاد آن بيماري كرون يا يك فرآيند التهابي مانند آپانديس و يا آبسه باشد.
- فيستول سوپر اسفنكتريك ( Suprasphincteric ) : شروع آن درست از ميان عضلات اسفنكتر داخلي و خارجي و تا بالا گسترش دارد و به اين ترتيب كه از عضلات پوبوركتاليس رد شده و در حدود يك سانتي خروجي دهانه مقعد به پوست باز مي‌شود. امكان مبتلا شدن به اين نوع فيستول ۲۰ درصد است.
- فيستول ترانس اسفنكتريك ( Transphincteric ) : ميان عضله دريچه‌ي داخلي و خارجي و يا از قسمت پشت مقعد شروع، از عضله‌ي اسفنكتر خارجي رد مي شود و در فاصله‌‌ي يك يا چند اينچي از پوست نزديك مقعد بيرون مي ايد. به خاطر شكلي كه دارد معمولا نعل اسبي هم گفته مي شود امكان شيوع اين فيستول در افراد بين ۲۰ الي ۲۵% است.
- فيستول اينتر اسفنكتريك ( Intersphincteric ) : درست از وسط عضلات اسفنكتر داخلي و خارجي شروع و و از عضله اسفنكتر رد مي شود و از قسمت بسيار نزديك به انتهاي مقعد بيرون مي آيد. در واقع اين نوع به يكي از شايع‌ترين فيستول مقعدي كه ۵۵ تا ۷۰ درصد امكان شيوع دارد شناخته شده است.
- فيستول زيرمخاطي : آخرين مورد از دسته بندي نوع فيستول اين فيستول است كه در واقع به صورت سطحي و از زير مخاط عبور مي‌كند.
در بيشتر افراد وجود فيستول باعث بروز علائم دردناك در قسمت مقعد و سوزش پوست، درد، التهاب شود. ديده شده است كه بيماران بسياري هم علايم ديگري چون خونريزي و ترشح در هنگام عبور مدفوع دچار هستند. درباره فيستول و علل آن بايد بگوييم كه فيستول ممكن است كه علل و علائم خاص و مختلف ديگري هم داشته باشد و در فرد به وجود بيايد؛ و بيشتر پزشكان به دليل شدت آسيب معمولاً بهترين روش درمان و از بين بردن چرك و عفونت بدن انجام جراحي را توصيه مي كنند.
علل ايجاد فيستول مقعد
درباره فيستول در بخش قبل گفتيم كه فيستول مقعد از يك آبسه مقعدي كه بهبود پيدا نكرده است به وجود مي‌آيد كه معمولا بسيار هم دردناك است. درباره ابسه هم شرح داديم كه وقتي يكي از غدد هاي درون روده مسدود شود آبسه به وجود مي آيد و اين آبسه و عفونت آن باعث فيستول مقعدي مي شود. طي تحقيقاتي كه انجام شده است معمولا در هر ۴ نفر مبتلا به آبسه مقعد دو مورد از اين افراد ابسه باعث به فيستول مي شود. درباره درمان آبسه بايد بگوييم كه آبسه بسيار راحت درمان مي شود با مراجعه به پزشك مي توانيد اين ابسه را از تبديل شدن به فيستول و عوارضي كه گريبان گيرتان خواهد شد نجات دهيد معمولاً پزشك در مطب و كلينيك با بي حسي موضعي يك برش پوستي روي آبسه انجام مي دهد و تخليه چرك آن انجام مي‌شود . بيشتر افراد در حين ابسه منتظر مي مانند كه آبسه خود‌به‌خود تخليه شود بايد گفت كه ريسك اين كه به اين صورت آبسه به طور كامل بهبود نيابد زياد است و بنابراين فيستول اتفاق مي‌افتد.
درباره دلايل ايجاد فيستول بايد به اين موارد اشاره كنيم كه اين موارد عبارتند از :
- آبسه مقعدي
- بيماري كرون
- ديورتيكوليت
- هيدر آدنيت چركي
- عوارض جراحي در نزديكي مقعد
- ابتلا به سل
- بيماري هاي جنسي مثل كلاميديا و يا سيفليس
- HIV
- سرطان
- زخم ناشي از ضربه
آبسه مقعدي :
معمولا اگر آبسه مقعدي از علل فيستول باشد بايد گفت كه ابسه نشان از وجود عفونت در بدن را نشان مي دهد و علائمي مثل حرارت،درد، تورم و احساس ناراحتي در نزديك خروجي مقعد يعني اطراف دهانه مقغد را دارد.
در ادامه ما به نادرترين دلايلي كه سبب بروز فيستول در دهانه مقعد فرد مي شود را كه ممكن است از يك بيماري خطرناك باشد به طور كامل شرح مي دهيم:
بيماري كرون :
در اين بيماري دستگاه گوارش دچار التهاب مي شود و نشانه هاي مختلفي را دارد كه در صورت مشاهده در فرد مي تواند به تشخيص ابتلا به فيستول كمك كرد. بايد گفت كه كرون در واقع يك چهارم در ايجاد فيستول موثر است درباره بارزترين علائم بيماري كرون مي توان به درد در ناحيه شكم، بي اشتهايي، داشتن حالت تهوع و استفراغ و كم شدن وزن اشاره كرد.
ديورتيكوليك :
اين عامل هم سبب ايجاد عفونت در روده بزرگ مي شود اين بيماري زماني شيوع پيدا مي كند كه مخاط روده بزرگ دچار التهاب شود و باعث درد شكم در قست چپ و سمت پاييني شكم مي شود.
هيدر آدنيت چركي :
هنگامي كه غدد عرق دچار يك نوع عفونت شود باعث ايجاد زخم و ابسه مي شود در واقع ناشي ار بيماري مزمن پوستي است اين زخم ها اگر در ناحيه مقعد به وجود بيايند بي شك دليل اصلي فيستول هستند.
عوارض جراحي در نزديكي مقعد :
معمولا براي از بين بردن آبسه كه در مقعد به وجود مي آيد بهترين روش جراحي است اما بيشتر اوقات بعد از جراحي فيستول رخ مي هد زيرا بافت با برش و يا تخليه دچار اسيب مي شود كه اين نوع اسيب در زايمان هم ممكن است به وجود بيايد و از علل بروز فيستول در مقعد است.
ابتلا به سل :
درباره سل مي دانيد كه بيماري خطرناك سل ناشي از عفونت باكتريايي است كه قسمت ريه را درگير مي كند اما اين باكتري در هر قسمت از كه نفوذ كند در قسمت راست روده مي تواند باعث ايجاد آبسه و زمينه ساز فيستول شود.
بيماري هاي جنسي مثل كلاميديا و يا سيفليس :
اين بيماري ها ممكن است در اثر رابطه جنسي مقعدي وارد بدن شود كه سبب فيستول در دهانه مقعد مي شود
HIV :
در بيماري خطرناك ايدز سيستم ايمني بدن به كلي ضعيف مي شود و اين ضعف سيستم ايمني باعث مي شود تا عفونت ها به سمت او هجوم بياورند و بدين ترتيب شرايط براي فيستول محيا مي شود.
سرطان :
در سرطان ركتو روده بزرگ دچار تغيير شكل و سلول روده كاملا ملتهب مي شود و باعث بروز فيستول مقعدي در فرد مي شود.
زخم ناشي از ضربه :
وارد شدن ضربه و تروما از دلايل اصلي است كه اگر بر اثر ضربه سلول دچار تغيير شكل و يا بافت آسيب ببيند زمينه ساز فيستول مقعدي است
فيستول مقعد
فيستول مقعد چيست؟
درباره فيستول مقعد بايد گفت كه فيستول مقعد در واقع يك كانال كوچك است از قسمت پايان روده و تا پوست نزديك مقعد ادامه دارد و باعث اتصال ۲ ارگان در بدن مي شود؛ و به شكل يك تونل كوچك باريك غير طبيعي در پايان روده راست است كه به سطح خارجي پوست باز مي‌شود قرار دارد.
براي توضيح بيشتر بايد بگوييم كه كانال مقعد در انتهاي مسير دستگاه گوارش و در حد فاصل دو دريچه‌ي حلقه مانند عضلاني قرار دارد كه اين دريچه ها را با نام دريچه‌ي داخلي و خارجي مقعد مشخص شده است. درباره جنس اين دريچه ها بايد گفت كه دريچه‌ي داخلي عضلات صاف تر و غير ارادي دارد و اما دريچه‌ي خارجي از عضلات اسكلتي و تحت كنترل ارادي تشكيل شده است؛ و وطيفه اين دو عضله حمايت از كانال مقعد است.
غدد مقعدي در واقع بين اين دو دريچه قرار گرفته است اين غدد ترشحات را به درون كانال مقعد تخليه مي‌كنند. به بيان خيلي ساده تر در روده بزرگ و در قسمت نزديك به خروج مدفوع (مقعد)، غده هايي وجود دارند كه اين غده ها درست مانند غده هاي عرق، باعث ترشح موادي هستند كه بسته به نوع موادي كه ترشح مي كنند، نقش بزرگي را در تامين سلامت كلي بدن دارند و از ان جايي كه ترشحات براي تخليه بايد وارد روده بزرگ بشوند دهانه ي اين غده ها به داخل روده باز مي شود.
اما بيشتر مواقع عفونت صورت ميگيرد كه علت اين امر مسدود شدن خروجي غدد است وقتي كه غدد مسدود شود و عفونت جمع شود باعث ايجاد فيستول مقعدي مي شود.
اين عفونت مي تواند تا سطح پوست هم نفود كند و بيشتر شود. معمولا فيستول در بيشتر كساني كه در ناحيه معقد زياد دچار ابسه و جوش هاي مقعدي مي شوند و بهبودي كاملي پيدا نكرده اند به وجود مي آيد. به جز گسترش يافتن عفونت حتي در بيشتر مواقع ترشحات مدفوعي هم از كانال بيرون مي ريزد و در سطح پوست ديده مي شود. آبسه مقعد باعث ترشح عفونت در كل بدن مي شود.
درباره محل قرار گيري فيستول در دريچه كانال و يا ساده و پيچيده بودن آن بايد بگوييم كه اين موارد به ۵ دسته تقسيم مي شوند:
- فيستول اكسترا اسفنكتريك (Extrasphincteric) : اين عارضه از قسمت راست روده بزرگ شروع و به سمت پايين ادامه دارد و از طريق عضله‌ي لواتور آني كف لگن به پوست اطراف مقعد باز مي‌شود. توجه داشته باشيد كه اين نوع فيستول در خطوط دندانه دار يعني كه قسمتي كه غدد مقعد هست به وجود مي‌آيد كه علل ايجاد آن بيماري كرون يا يك فرآيند التهابي مانند آپانديس و يا آبسه باشد.
- فيستول سوپر اسفنكتريك ( Suprasphincteric ) : شروع آن درست از ميان عضلات اسفنكتر داخلي و خارجي و تا بالا گسترش دارد و به اين ترتيب كه از عضلات پوبوركتاليس رد شده و در حدود يك سانتي خروجي دهانه مقعد به پوست باز مي‌شود. امكان مبتلا شدن به اين نوع فيستول ۲۰ درصد است.
- فيستول ترانس اسفنكتريك ( Transphincteric ) : ميان عضله دريچه‌ي داخلي و خارجي و يا از قسمت پشت مقعد شروع، از عضله‌ي اسفنكتر خارجي رد مي شود و در فاصله‌‌ي يك يا چند اينچي از پوست نزديك مقعد بيرون مي ايد. به خاطر شكلي كه دارد معمولا نعل اسبي هم گفته مي شود امكان شيوع اين فيستول در افراد بين ۲۰ الي ۲۵% است.
- فيستول اينتر اسفنكتريك ( Intersphincteric ) : درست از وسط عضلات اسفنكتر داخلي و خارجي شروع و و از عضله اسفنكتر رد مي شود و از قسمت بسيار نزديك به انتهاي مقعد بيرون مي آيد. در واقع اين نوع به يكي از شايع‌ترين فيستول مقعدي كه ۵۵ تا ۷۰ درصد امكان شيوع دارد شناخته شده است.
- فيستول زيرمخاطي : آخرين مورد از دسته بندي نوع فيستول اين فيستول است كه در واقع به صورت سطحي و از زير مخاط عبور مي‌كند.
در بيشتر افراد وجود فيستول باعث بروز علائم دردناك در قسمت مقعد و سوزش پوست، درد، التهاب شود. ديده شده است كه بيماران بسياري هم علايم ديگري چون خونريزي و ترشح در هنگام عبور مدفوع دچار هستند. درباره فيستول و علل آن بايد بگوييم كه فيستول ممكن است كه علل و علائم خاص و مختلف ديگري هم داشته باشد و در فرد به وجود بيايد؛ و بيشتر پزشكان به دليل شدت آسيب معمولاً بهترين روش درمان و از بين بردن چرك و عفونت بدن انجام جراحي را توصيه مي كنند.
علل ايجاد فيستول مقعد
درباره فيستول در بخش قبل گفتيم كه فيستول مقعد از يك آبسه مقعدي كه بهبود پيدا نكرده است به وجود مي‌آيد كه معمولا بسيار هم دردناك است. درباره ابسه هم شرح داديم كه وقتي يكي از غدد هاي درون روده مسدود شود آبسه به وجود مي آيد و اين آبسه و عفونت آن باعث فيستول مقعدي مي شود. طي تحقيقاتي كه انجام شده است معمولا در هر ۴ نفر مبتلا به آبسه مقعد دو مورد از اين افراد ابسه باعث به فيستول مي شود. درباره درمان آبسه بايد بگوييم كه آبسه بسيار راحت درمان مي شود با مراجعه به پزشك مي توانيد اين ابسه را از تبديل شدن به فيستول و عوارضي كه گريبان گيرتان خواهد شد نجات دهيد معمولاً پزشك در مطب و كلينيك با بي حسي موضعي يك برش پوستي روي آبسه انجام مي دهد و تخليه چرك آن انجام مي‌شود . بيشتر افراد در حين ابسه منتظر مي مانند كه آبسه خود‌به‌خود تخليه شود بايد گفت كه ريسك اين كه به اين صورت آبسه به طور كامل بهبود نيابد زياد است و بنابراين فيستول اتفاق مي‌افتد.
درباره دلايل ايجاد فيستول بايد به اين موارد اشاره كنيم كه اين موارد عبارتند از :
- آبسه مقعدي
- بيماري كرون
- ديورتيكوليت
- هيدر آدنيت چركي
- عوارض جراحي در نزديكي مقعد
- ابتلا به سل
- بيماري هاي جنسي مثل كلاميديا و يا سيفليس
- HIV
- سرطان
- زخم ناشي از ضربه
آبسه مقعدي :
معمولا اگر آبسه مقعدي از علل فيستول باشد بايد گفت كه ابسه نشان از وجود عفونت در بدن را نشان مي دهد و علائمي مثل حرارت،درد، تورم و احساس ناراحتي در نزديك خروجي مقعد يعني اطراف دهانه مقغد را دارد.
در ادامه ما به نادرترين دلايلي كه سبب بروز فيستول در دهانه مقعد فرد مي شود را كه ممكن است از يك بيماري خطرناك باشد به طور كامل شرح مي دهيم:
بيماري كرون :
در اين بيماري دستگاه گوارش دچار التهاب مي شود و نشانه هاي مختلفي را دارد كه در صورت مشاهده در فرد مي تواند به تشخيص ابتلا به فيستول كمك كرد. بايد گفت كه كرون در واقع يك چهارم در ايجاد فيستول موثر است درباره بارزترين علائم بيماري كرون مي توان به درد در ناحيه شكم، بي اشتهايي، داشتن حالت تهوع و استفراغ و كم شدن وزن اشاره كرد.
ديورتيكوليك :
اين عامل هم سبب ايجاد عفونت در روده بزرگ مي شود اين بيماري زماني شيوع پيدا مي كند كه مخاط روده بزرگ دچار التهاب شود و باعث درد شكم در قست چپ و سمت پاييني شكم مي شود.
هيدر آدنيت چركي :
هنگامي كه غدد عرق دچار يك نوع عفونت شود باعث ايجاد زخم و ابسه مي شود در واقع ناشي ار بيماري مزمن پوستي است اين زخم ها اگر در ناحيه مقعد به وجود بيايند بي شك دليل اصلي فيستول هستند.
عوارض جراحي در نزديكي مقعد :
معمولا براي از بين بردن آبسه كه در مقعد به وجود مي آيد بهترين روش جراحي است اما بيشتر اوقات بعد از جراحي فيستول رخ مي هد زيرا بافت با برش و يا تخليه دچار اسيب مي شود كه اين نوع اسيب در زايمان هم ممكن است به وجود بيايد و از علل بروز فيستول در مقعد است.
ابتلا به سل :
درباره سل مي دانيد كه بيماري خطرناك سل ناشي از عفونت باكتريايي است كه قسمت ريه را درگير مي كند اما اين باكتري در هر قسمت از كه نفوذ كند در قسمت راست روده مي تواند باعث ايجاد آبسه و زمينه ساز فيستول شود.
بيماري هاي جنسي مثل كلاميديا و يا سيفليس :
اين بيماري ها ممكن است در اثر رابطه جنسي مقعدي وارد بدن شود كه سبب فيستول در دهانه مقعد مي شود
HIV :
در بيماري خطرناك ايدز سيستم ايمني بدن به كلي ضعيف مي شود و اين ضعف سيستم ايمني باعث مي شود تا عفونت ها به سمت او هجوم بياورند و بدين ترتيب شرايط براي فيستول محيا مي شود.
سرطان :
در سرطان ركتو روده بزرگ دچار تغيير شكل و سلول روده كاملا ملتهب مي شود و باعث بروز فيستول مقعدي در فرد مي شود.
زخم ناشي از ضربه :
وارد شدن ضربه و تروما از دلايل اصلي است كه اگر بر اثر ضربه سلول دچار تغيير شكل و يا بافت آسيب ببيند زمينه ساز فيستول مقعدي است
فريت بار به كانادا با ارائه بهترين خدمات